Ο αλεξιπτωτισμός (Skydiving) αποτελεί μέθοδο διέλευσης από ένα
υψηλό σημείο της γης με τη βοήθεια της βαρύτητας. Περιλαμβάνει, περισσότερο ή
λιγότερο, ελεύθερη πτώση και έλεγχο της ταχύτητας κατά την κάθοδο με τη
χρήση αλεξίπτωτου. Αν η εκτέλεση
αλμάτων ελεύθερης πτώσης με αλεξίπτωτα γίνει από αεροπλάνο (Parachuting[1])
ο στόχος του αλεξιπτωτιστή είναι η προσέγγιση κάποιου συγκεκριμένου σημείου
προσγείωσης ή η εκτέλεση σχηματισμών ανά ομάδες.
Τα σύγχρονα
αλεξίπτωτα, με το τετραγωνισμένο σχέδιο, χρονολογούνται από το 1960 και είναι
κατασκευασμένα από ανθεκτικά υφάσματα (βαμβάκι, μετάξι, νάιλον), ενώ κάποια
μπορεί να είναι και μηχανοκίνητα (Paramotor). Η πτήση με αλεξίπτωτο πραγματοποιείται ως
ψυχαγωγική δραστηριότητα και ως αγωνιστικό άθλημα ενώ η ηλικία[2] και το φύλο δεν αποτελούν
περιοριστικούς παράγοντες στην εξάσκηση του.
Για
την εξάπλωση του αλεξιπτωτισμού στην Ελλάδα δημιουργήθηκε για πρώτη φορά, το
1979-80, η Ένωση Αλεξιπτωτιστών Αθηνών
(ΕΝ.ΑΛ.Α), με ιδρυτικά μέλη τους αποστράτους των ειδικών δυνάμεων και αλεξιπτωτιστές
Μάκη Καφαντάρη, Δημήτρη Μαραγκουδάκη, Φάνη Πραπαβέση, Τηλέμαχος Μπαντούμη,
Γιάννη Ζουμή[3]
και πρόεδρο τον Δημήτρη Σκουνάκη. Ήταν η πρώτη φορά στην Ελλάδα που
εκπαιδεύτηκαν και έκαναν άλματα πολίτες αλεξιπτωτιστές που δεν ανήκαν στις
τάξεις των ενόπλων δυνάμεων. (Εικόνα 12)
Κατά την
διάρκεια της λειτουργίας της, από το 1981 έως 1987, η ΕΝ.ΑΛ.Α εκπαίδευσε
δυο σειρές αλεξιπτωτιστών, εξήντα (60) περίπου αθλητών και εκτέλεσε πάνω
από 3000 άλματα χωρίς κανένα απολύτως ατύχημα ή απλό τραυματισμό.
Οι πρώτοι πανελλήνιοι αγώνες
Ακριβείας Προσγειώσεως Αλεξιπτωτισμού έγιναν τον
Ιούνιο 1983, των οποίων την διοργάνωση ανέθεσε η Εθνική Αερολέσχη Ελλάδος
στην ΕΝ.ΑΛ.Α. Το 1982 Οργανώθηκε ένας πανελλήνιος αγώνας και το
1985 μια διεθνής Ελληνοιταλική συνάντηση αλεξιπτωτιστών, ενώ τα μέλη της ΕΝ.ΑΛ.Α.
συμμετείχαν σε δυο Βαλκανικούς αγώνες. (Εικόνα 11)
Επίσης διενεργήθηκαν,
περισσότερες από τριάντα (30) αεροπορικές επιδείξεις, στην Αθήνα και σε
διάφορες πόλεις της Ελλάδος,
Ακολούθησε το 1988 η ίδρυση της πρώτης Σχολής στην Ελλάδα του αεραθλήματος της
ελεύθερης πτώσης με αλεξίπτωτα, η Skydive
Greece-Έλληνες Αεροδύτες. Είναι η πρώτη που έλαβε άδεια έγκρισης
λειτουργίας από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας και είναι μέλος της Ελληνικής
Αεραθλητικής Ομοσπονδίας από το 1989 και της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Αλεξιπτωτισμού
από το 1995 ενώ λειτουργεί ως αναπόσπαστο μέρος του Αεραθλητικού
Κέντρου Εκπαίδευσης Ελλάδας.
Η ΕΛ.Α.Ο. μαζί με το Δ.Σ. της Επιτροπής Αλεξιπτώτων, καθορίζει στην Ελλάδα τα επίπεδα ικανοτήτων αλεξιπτωτιστών σύμφωνα με τις
διεθνείς απαιτήσεις αξιολόγησης και των κανόνων ανταγωνισμού της F.A.I/I.P.C. Συνεχής επίσης είναι η παρουσία της εκπαιδεύτριας Μαρίας Λυκάκη, στηρίζοντας
το αεράθλημα του Αλεξιπτώτου και σε συνεργασία με την ΕΛ.Α.Ο. διοργανωνονται
επιδείξεις ελεύθερης πτώσης και δραστηριότητες
αλεξιπτώτων.
Οι
αδειοδοτημένες σχολές Αλεξιπτωτισμού και των σωματείων που υπάγονται στην
Ελληνική Αεραθλητική Ομοσπονδία λειτουργούν με την έγκριση της Υπηρεσίας
Πολιτικής Αεροπορίας. Είναι επίσης πιστοποιημένες από την Ειδική Επιτροπή Ελέγχου λειτουργίας Σχολών Αλεξιπτωτισμού για να εκπαιδεύουν μόνο στο πλαίσιο εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων.
Οι Εκπαιδευτές Αλεξιπτωτισμού πρέπει να διαθέτουν
πτυχία εκπαιδευτή σε ισχύ και να είναι εγγεγραμμένα μέλη σε κάποιο Σωματείο της
ΕΛ.Α.Ο.
Σύμφωνα με την Επιτροπή Αλεξιπτωτισμού ΕΛ.Α.Ο, τα σωματεία-σχολές,
τα οποία ασχολούνται με τον αεραθλητικό αλεξιπτωτισμό, είναι: στην Αττική η Αθηναϊκή Λέσχη Αλεξιπτωτιστών, η Αερολέσχη Μεγάρων, η Ελληνική Αεροπορική Ακαδημία και η Ελληνική Λέσχη Ελεύθερης Πτώσης, στην
Θεσσαλονίκη η Ελληνική Αεροπορική Ακαδημία και το Αεραθλητικό Κέντρο
Εκπαίδευσης Ελλάδας και στην Κρήτη η Παγκρήτιος Σύλλογος Ελεύθερης Πτώσης.
[1] Το 1783 ο Γάλλος Louis-Sébastien Lenormand,
αεροστατιστής και πατέρας του σύγχρονου αλεξίπτωτου, έπεσε από ένα δέντρο
κρατώντας γερά ένα ζευγάρι τροποποιημένων ομπρελών. Ο ίδιος επινόησε τον όρο «parachute» για το αλεξίπτωτο, από την
ελληνική λέξη «παρά» (κόντρα, έναντι, κατά) και τη γαλλική λέξη «chute» (που
σημαίνει πτώση). Στις 22.10.1797, ο Γάλλος André-Jacques Garnerin
πραγματοποίησε την πρώτη επιτυχημένη πτώση με αλεξίπτωτο, το οποίο ήταν
κατασκευασμένο από λευκό καραβόπανο και είχε σχήμα ομπρέλας διαμέτρου επτά (7)
μέτρων. Ανυψώθηκε με αερόστατο πάνω από Parc Monceau των Παρισίων, έκοψε το καλάθι μέσα στο οποίο
βρισκόταν και κατήλθε με το αλεξίπτωτό του από ύψος 915 μέτρων.
[2] Ο αλεξιπτωτισμός απευθύνεται
σε όλους ανεξαρτήτως ηλικία και φύλου, γεγονός που απέδειξαν η Irene O'Shea, 102 χρονών που
πραγματοποίησε παράλληλο άλμα με αλεξίπτωτο από υψόμετρο 4.000 μ. και ο Bryson
William Verden Hayes, σε ηλικία 101
χρονών, ο οποίος καταγράφτηκε, ως ο μεγαλύτερος σε ηλικία skydiver, στο Guinness Book of World Records.
[3] Αβράμογλου, Σ. (1992).
«Oι
σκαπανείς
του ελληνικού αεραθλητισμού». ΠΤΗΣΗ και ΔΙΑΣΤΗΜΑ.
Τεύχος 90. Απρίλιος 1992.
